Na jaren waarin het niet op leek te kunnen, breekt er voor veel onderwijsinstellingen nu een periode aan waarin de aandacht verschuift van innovatie naar bezuinigen en efficiency. Dit lijkt in eerste instantie te leiden tot (nog hogere) werkdruk bij medewerkers, maar de hernieuwde focus biedt ook kansen. Efficiency kan innovatie stimuleren in tijden van schaarste. Het is wel belangrijk tijdig hierop in te spelen omdat een dergelijke omslag een grondige analyse vereist, de betrokkenheid van medewerkers en een veranderingen in cultuur en processen. Fundatis is dé partner die u als onderwijsinstelling hierbij kan ondersteunen.

De geldstroom sinds jaren onder druk
De afgelopen jaren kon het hoger onderwijs zich verheugen op een stijgende belangstelling van zowel de Nederlandse als internationale student. Als gevolg daarvan stegen ook de middelen die instellingen kregen uit de eerste geldstroom.  Diverse tijdelijke middelen (o.a. COVID-19-pandemie gerelateerd) maakten het de afgelopen jaren voor onderwijsinstellingen relatief gemakkelijk om investeringen te doen in het onderwijs en de bedrijfsvoering. Daarbij kon het hoger onderwijs zich verheugen op een stijgende belangstelling van zowel de Nederlandse als internationale student. Als gevolg daarvan zijn ook de middelen die instellingen kregen uit de eerste geldstroom gestegen. Bij veel instellingen is het aandeel ondersteunend personeel relatief (sterk) gestegen, wat de verhouding tussen onderwijs of wetenschappelijk personeel (OP/WP) en niet-onderwijzend of wetenschappelijk personeel (OWP) heeft verslechterd. 

Inmiddels lijkt het tij te keren. Voor veel onderwijsinstellingen breekt een nieuwe fase aan waarin na enkele jaren afwezigheid ook de term bezuinigingen weer klinkt in de bestuurskamer. Het sentiment rondom internationale instroom lijkt te kantelen en vooral in het HBO staat de instroom onder druk. Tijdelijke middelen die niet zelden zijn gebruikt om structurele investeringen mee te financieren worden afgebouwd. Tijdelijke contracten worden niet meer verlengd en de ervaren (hoge) werkdruk voor personeel lijkt door de bezuinigingen nog meer toe te gaan nemen. Tenslotte is er sprake van aanzienlijke kostenstijgingen als gevolg van bijvoorbeeld stijgende loon- en energiekosten die niet of onvoldoende worden gecompenseerd.  

Efficiency biedt voordelen en kansen
Wanneer instellingen met budgettaire uitdagingen worden geconfronteerd, ontstaat er vaak een nieuwe impuls om bestaande processen en uitgaven kritisch te evalueren. Vanuit Fundatis zien wij dit als een kans om efficiency te herontdekken en te versterken. 

Een focus op efficiency kan tal van voordelen opleveren. Allereerst helpt het om financiële middelen effectiever te beheren. Door kostenbesparingen kunnen schaarse middelen worden vrijgespeeld voor cruciale investeringen en diensten. Efficiency kan echter ook de kwaliteit van dienstverlening verbeteren. Door processen te stroomlijnen en te optimaliseren, kunnen organisaties hun doelen effectiever en sneller bereiken. Dit komt niet alleen ten goede aan de betrokkenen, maar versterkt ook het vertrouwen van het publiek. Tenslotte bevordert efficiency innovatie. Het dwingt tot het heroverwegen van traditionele methoden en kan leiden tot de ontwikkeling van nieuwe benaderingen en technologieën. In tijden van schaarste is dit een cruciale motor voor vooruitgang. 

De hernieuwde focus op efficiency vereist echter een grondige analyse, betrokkenheid van medewerkers en veranderingen in cultuur en processen. Een onderwijsinstelling is immers geen koekjesfabriek, maar een organisatie waar mensen worden klaargestoomd voor de arbeidsmarkt en maatschappij en waar onderzoek wordt uitgevoerd.  

Een veerkrachtige organisatie vraagt nu actie
Het is zaak om nu te starten met nadenken over hoe de organisatie veerkrachtiger en effectiever kan worden. Een dergelijk programma kan zowel groot opgezet worden en verschillende bedrijfsvoeringsgebieden beslaan of juist klein en meer agile worden aangevlogen waarbij het efficiencydenken in het DNA komt van bijvoorbeeld agile teams. In beide gevallen is het een investering in de toekomst die de weg vrijmaakt voor duurzame groei en succes. 

Fundatis als partner
Fundatis beschouwt zich als partij bij uitstek geschikt om onderwijsinstellingen hierbij te ondersteunen. Onze adviseurs zijn slimme, constructief-kritische en relationeel sterke adviseurs die hun weg weten te vinden in het mbo, hbo en wo. We krijgen dingen voor elkaar en hebben het vermogen om soepel te bewegen tussen strategie, tactiek en operatie. Dit vanuit een diep begrip van de materie en een groot arsenaal aan methoden en technieken om tot concrete resultaten te komen. Wij onderhouden een groot en sterk netwerk en hebben toegang hebben tot relevante (achtergrond)informatie en kunnen zodoende helpen bij het analyseren en optimaliseren van processen in alle bedrijfsvoeringsdomeinen.  

Mocht uw interesse zijn gewekt, wij denken en werken graag mee met uw uitdagingen in deze. Neem contact op met Walter Groen (walter.groen@fundatis.nl of 06 – 344 888 48) of Robbie Nijsse (robbie.nijsse@fundatis.nl of 06 – 28227845).