Frans Dijkstra is als zelfstandig professional nauw verbonden aan Fundatis. Hij is een onderwijsmanager pur sang en bekend met alle aspecten die van invloed zijn op het leiden van een organisatie met hooggekwalificeerde professionals. Eind 2017 tot en met begin 2018 voerde Frans via Fundatis een adviesopdracht uit bij de Vrije Universiteit (VU) te Amsterdam. Fundatis ging in gesprek met deze analytische en bevlogen man.
Frans, eind vorig jaar kreeg je een adviesvraag over onderzoeksprofilering. Wat is onderzoeksprofilering eigenlijk?
“Dat is een goede vraag. Iedereen heeft daar eigen gedachten bij. De één denkt aan de thematiek voor het onderzoek dat binnen de instelling plaatsvindt, de ander denkt aan de profilering van individuele onderzoekers binnen de instelling. Wat de VU onder onderzoeksprofilering verstaat was dan ook de eerste vraag die ik stelde. In dit geval ging het over het registreren van onderzoeksdata. De concrete vraag was hoe onderzoeksdata met behulp van het research-portal het beste konden worden ontsloten.”
Was het doel van het research-portal om zoveel mogelijk gegevens van de onderzoekers aan de buitenwereld te tonen?
“Integendeel, de vraag was juist welke informatie wel en welke informatie niet zou moeten worden ontsloten. Zo was het in het portal mogelijk om de wetenschappelijke rangorde van de onderzoekers direct op de persoonlijke pagina van de onderzoeker weer te geven. Voor sommige onderzoekers een welkome toevoeging, maar voor anderen juist een gevoelig punt. Er zijn verschillende internationale wetenschappelijke ranglijsten. Deze kijken allemaal naar verschillende indicatoren. Het kan dus zijn dat een onderzoeker een hoge notering heeft op ranking A, maar dat op de persoonlijke pagina alleen de notering op ranking B wordt getoond.”
Onderzoeksprofilering kan dus erg gevoelig liggen en de behoefte kan per persoon verschillen. Hoe heb je er in jouw aanpak voor gezorgd dat je rekening hield met al deze verschillende behoeften?
“Ik heb in korte tijd 35 medewerkers van de instelling gesproken. Met name onderzoekers, maar ook beleidsmedewerkers. De focus lag in deze fase expliciet op de interne stakeholders (onderzoekers, communicatiemedewerkers, beleidsmedewerkers, de projectgroep) en niet op de externe stakeholders (journalisten, media, onderzoekers van andere instellingen). De input die ik uit deze gesprekken kreeg, zorgde ervoor dat ik een breed beeld ontwikkelde van de verschillende behoeften die leefden binnen de instelling.”
Wat was de belangrijkste conclusie uit deze gesprekken?
“De belangrijkste observatie was dat veel onderzoekers aangaven dat ze zich niet alleen wilden profileren op hun onderzoekskwaliteiten, maar ook op het onderwijs dat ze gaven.”
Wat waren de gevolgen van deze observatie?
“Een eerste gevolg was dat de insteek van het project veranderde. Waar de focus eerst lag op onderzoeksprofilering, werd deze nu verplaatst naar hoe we als instelling naar buiten wilden treden. Voor het project betekende dit bijvoorbeeld dat onderzoeksprofilering niet meer onder de universiteitsbibliotheek viel, maar onder Communicatie & Marketing. Hierbij werd ook direct de verbinding gezocht met het overkoepelende programma voor de realisatie van de nieuwe online omgeving van de VU. Verder werd niet meer gesproken over een ‘research portal’ voor het ontsluiten van de gegevens, maar over een ‘academic portal’. Dit betekende dat de leverancier met de instelling mee moest bewegen om ook het ontsluiten van onderwijsgegevens mogelijk te maken.”
Dat klinkt als een belangrijke koerswijziging van het project. Zie je dit zelf ook zo?
“Het mooie aan dit project vind ik dat we door deze koerswijziging de onderzoekers de ruimte geven om zich te profileren op een manier die ze zelf prettig vinden binnen de grenzen van het beleid van de instelling. Dit geeft onderzoekers de ruimte om zich niet alleen te profileren op uitstekende onderzoeksresultaten, maar ook op hoe deze resultaten hun weg vinden in het onderwijs en op andere manieren leiden tot maatschappelijke impact. En dat is wat je uiteindelijk als instelling wil bereiken.”
Een mooi resultaat Frans! Bedankt voor het gesprek.
Download hier de: pdf