Als Dick Sweitser (directeur) over ‘zijn’ Saxion Parttime School vertelt, beginnen zijn ogen te glimmen. Saxion Parttime School is dat onderdeel van Saxion waarin al het aanbod voor werkenden aangeboden en vaak ook ontwikkeld en uitgevoerd wordt. Wat Dick drijft? Werken vanuit één visie op het opleiden van werkenden. Niet achterover leunen en wachten op wat er op je afkomt, maar proactief zijn en inspelen op de marktvraag.
Geaccrediteerd onderwijs en vaste leerlijnen
“Voordat we met de Parttime School begonnen, konden we onvoldoende snel inspelen op de vraag vanuit de markt”, begint Dick. “We hadden immers te maken met geaccrediteerd onderwijs en vaste leerlijnen. Terwijl de klant juist vroeg: “We hebben nu een probleem en willen dit binnen een half jaar opgelost hebben.” Het besluit van minister Bussemaker om experimenten toe te staan was dan ook erg welkom. We kregen hierdoor de ruimte om soms verder te gaan dan de bestaande wetgeving ons toestond. De minister gaf wel mee dat we met goede voorstellen moesten komen en gebruik moesten maken van wat er al is. Uitgangspunt was dus dat bij het opleiden van werkenden uitgegaan wordt van wat medewerkers/studenten al kunnen op basis van ervaring en (eerdere) formele leertrajecten. Daarom zijn we met leeruitkomsten gaan werken. Met geformuleerde leeruitkomsten is de aansluiting met wat mensen al kunnen goed te maken en ontstaan kortere leertrajecten zodat medewerkers/studenten hun opleiding sneller kunnen afronden. We werden dus door de experimenteren uitgedaagd opnieuw na te denken over onderwijs voor werkenden en dat onderwijs op een andere grondslag, namelijk met het gebruik van leeruitkomsten, vorm te geven.”
De klant heeft altijd gelijk
“Het uitgangspunt van Saxion Parttime School is dat de klant altijd gelijk heeft. “Ja, maar” zeggen is geen optie meer. Als er iemand bij ons komt, die jarenlang leidinggevende is geweest bij een telefoniebedrijf en de switch wil maken naar de zorg, dan gaan we samen met deze persoon kijken hoe snel we die wending in zijn loopbaan kunnen helpen mogelijk te maken. We willen een eigentijds programma bieden dat plaats- en tijdsonafhankelijk kan worden gevolgd.”
Losse modules
“Door met losse modules te werken, zijn mensen niet meer verplicht een hele opleiding te volgen. Ze bepalen zelf wat ze willen bereiken en waar hun behoeftes liggen. Het kan bijvoorbeeld heel goed zo zijn dat iemand al veel kennis bezit en alleen een paar modules hoeft te volgen om het juiste niveau voor een nieuwe stap behalen. De modules worden afgesloten met een certificaat. Mocht een cursist later toch beslissen een volledige opleiding te volgen, dan kunnen ze met die certificaten vrijstellingen krijgen.”
De praktijk de school inslepen
“Werkplekleren neemt bij ons een belangrijke plaats in. We dagen studenten uit om opdrachten in de eigen werkomgeving te zoeken. Zo gebruiken ze in de studie hun eigen werkcontext. Dat is natuurlijk interessant voor de student zelf en de werkgever, maar ook voor school. Studenten slepen de praktijk letterlijk de school in. Er kan vervolgens voor worden gekozen om alleen aan de opdracht te werken of juist samen. Is het bijvoorbeeld wenselijk dat er vanuit verschillende disciplines naar de opdracht gekeken wordt, dan kunnen we er studenten van andere studierichtingen bij betrekken. Daarmee werken we in het onderwijs, net als in de praktijk, aan samenwerken in multidisciplinaire teams. Nadat het beroepsproduct (de nota of het advies) door de opleiding is beoordeeld, kan de student het product mee terug nemen naar zijn bedrijf. Dat product weerspiegelt ook de inzichten van andere studenten uit andere bedrijven en kan op zijn werkplek tot een vernieuwing leiden.”
Studenten hebben elkaars steun nodig
“Naast werkplekleren werken we ook veel online. Studenten kunnen in hun eigen tijd op een zelf gekozen plek aan hun ontwikkeling werken. Uitsluitend online-opleidingen of -cursussen bieden we bewust niet aan. Eén keer per week gaan onze studenten naar school. We kiezen hiervoor omdat studenten elkaars steun nodig hebben. Dat gaat het beste als je elkaar ontmoet. En het heeft ook een belangrijk sociaal aspect. Als studenten onderling aan de praat komen, kunnen ze ontdekken dat ze bijvoorbeeld in dezelfde woonplaats wonen. Afspraken om samen naar school te reizen of een keer samen te sporten zijn dan snel gemaakt. Dit soort interacties krijg je niet als je alleen online werkt.”
Leren van de NCOI en LOI
“Veel scholingsinstellingen bekritiseren particuliere instituten zoals de NCOI en LOI. Ik zie dat anders. De NCOI en LOI hebben een enorme omzet. Blijkbaar doen ze dus iets goed. Ik was benieuwd wat we van hen konden leren. Deze instituten spreken hun doelgroep bijvoorbeeld op een heel eigentijdse manier aan. Wij gingen daar ook mee aan de slag. We besloten onze opleidingen en modules via een webshop-achtige omgeving aan te bieden. Klanten kunnen via deze site zelf hun opleidingsprogramma op maat samenstellen. En elke module wordt op een vlotte, scherpe en aantrekkelijke manier beschreven.”
Omslag voor docenten
“Voor docenten is deze nieuwe manier van werken een grote omslag. Van hen wordt nu bijvoorbeeld verwacht dat ze studenten begeleiden bij het oplossen van vraagstukken uit de praktijk. Wat ook anders werkt, is dat docenten niet meer allemaal apart, maar samen modules ontwikkelen. Dat is niet alleen leuker, maar het levert ook kwalitatief een beter resultaat op en het bespaart ontwikkelingstijd.”
Er echt toe doen
“Onze blik op opleiden binnen bedrijven is ook veranderd. We moeten de slag gaan maken van ‘achterover leunen’ en servicegericht werken, naar pro-actief, met een gedragen visie inspelen op ontwikkelingen in de markt. Als een bedrijf bijvoorbeeld een grote organisatiewijziging ondergaat, gaan we kijken wat er precies gaat veranderen, welke kennis hiervoor al aanwezig is en wat er nog ontbreekt. Daar bieden we vervolgens een oplossing op maat voor door de modules en de daarbij behorende (beroeps)producten zo in te zetten dat deze optimaal bij de transitie aansluiten. Als het ons lukt hier op deze manier mee om te gaan, dan gaan we er echt toe doen.”
De voltijdstudent van de toekomst
“Of deze ontwikkelingen ook gaan gelden voor de voltijdstudenten van de toekomst? Ik denk dat dat voor een deel van de studenten zeker zal gelden: niet iedere student zal een volledig programma willen volgen, maar met een beperkter aantal modules zijn loopbaan een ‘kick start’ willen geven. Om daarna aanvullende modules te volgen die helpen in zijn ontwikkeling of om (alsnog) een gehele bachelor af te ronden. Volledige studies zijn dus niet meer voor alle studenten noodzakelijk: het volgen van een aantal modules kan ook volstaan. Andere studenten willen graag de mogelijkheid hebben om de studie te onderbreken en deze eventueel op een later moment weer op te pakken. Er zal meer ruimte komen voor de Associate degree. Dat is een formele opleidingsgraad precies tussen mbo-4 en de hbo-bachelor in. Soms is een hele bachelor namelijk niet haalbaar of voor het werk niet nodig. Studeren wordt steeds duurder, dus deze vormen van leren zullen voor veel jongeren erg welkom zijn. En als deze ontwikkelingen werkelijkheid lijken te gaan worden, dan willen wij daar met deze onderwijsvorm daar graag een rol in!”
Saxion Parttime School in het kort
Saxion Parttime School is een nieuwe academie van Saxion hogeschool die deeltijdonderwijs voor werkenden aanbiedt. Saxion richt vanuit een nieuwe eenheid al het graadgericht deeltijdaanbod opnieuw in vanuit één visie op leren voor werkenden. In een afgewogen ‘blend’ van online, werkplekleren en face-to-face-bijeenkomsten wordt gewerkt aan het ‘leren’ van werkenden.
De Parttime School heeft een modulair aanbod voor alle op-, om- en bijscholing op basis van de bestaande parttime opleidingen. De eisen die zij hieraan stelden waren:
- Het moet flexibel, eigentijds onderwijs zijn;
- De aangeboden modules moeten stapelbaar zijn;
- Het onderwijs moet op meerdere locaties en op meerdere tijden aangeboden worden;
- Elke module moet ook los als cursus te volgen zijn en bij afronding tot een certificaat leiden;
- Als de cursist aansluitend toch kiest voor het volgen van een gehele opleiding, dan krijgt hij vrijstelling voor die vakken die hij al had afgerond.
Saxion Parttime School bouwt haar aanbod verder uit door combinaties te maken met regulier aanbod van andere Saxionacademies. In dat aanbod voor werkenden worden ook alle andere Saxionproducten van andere Saxionacademies meegenomen. Deze zijn allemaal te vinden op de website. Via deze website (en webwinkel) kunnen mensen hun eigen persoonlijke opleidingsprogramma samenstellen en zich op een klantvriendelijke manier inschrijven als student of cursist. De site is daarnaast gekoppeld aan bestaande systemen (zoals het Student Informatiesysteem) en bestaande processen (zoals inschrijven en factureren).