Over ‘nut en noodzaak’ om onderwijs in zo’n vorm aan te bieden dat studenten worden geactiveerd is veel geschreven. Vrijwel alle onderwijsinstellingen willen dit en experimenteren hiermee. Het blijft echter moeilijk de (Blended Learning-) motor binnen een instelling op gang te brengen. In dit artikel 5 ‘gouden tips’.
Wat is Blended Learning?
Onder Blended Learning wordt verstaan: de totale mix van instructie- en werkvormen gericht op het uitbreiden van leermogelijkheden voor lerenden en daarmee het verhogen van leeropbrengsten/leerrendement.
Blended Learning is de afgelopen jaren misschien wel de grootste motor achter (didactische) innovaties en veranderingen in het onderwijs gebleken. Blended Learning gaat veel verder dan alleen ICT-toepassingen in het onderwijs. Veel andere onderwijstrends zoals stemmen, serious gaming, video in het onderwijs, feedback en digitaal toetsen zijn schatplichtig aan Blended Learning.
Superspannend
Docenten willen het best mogelijke onderwijs geven maar vinden experimenteren met instructie- en werkvormen vaak best spannend. Onzekerheid over zaken als: “Hoe wordt het ontvangen?”, “Werkt het überhaupt?” en “Hoe maak ik niet dezelfde fouten als anderen voor mij?” spelen hierbij een rol. Aan de gang gaan met Blended Learning vraagt een beetje kennis, maar vooral een berg lef.
5 tips om de Blended Learning-motor op gang te brengen
1. Fouten maken mag
Verleid docenten te experimenteren met instructie- en werkvormen. Ikzelf maak bewust onderscheid in instructie- en werkvormen, omdat de ervaring leert dat veranderingen in instructievormen (bijvoorbeeld het inzetten van video) voor docenten gemakkelijker is dan experimenten in werkvorm. Er moet gewerkt worden aan een omgeving waar fouten gemaakt mogen worden en waar dus ook iets mag mislukken.
Wat goed werkt is om docenten met elkaar in contact te brengen. Positieve ervaringen van de één kunnen een ander overhalen om ook iets nieuws te proberen. Daarnaast zorgt het uitwisselen van ervaringen ervoor dat het bekend wordt wat er allemaal gebeurt op het niveau van de instelling. Ik ken een universiteit met een website waarin docenten kunnen zoeken naar collega’s met specifieke expertises. Bijvoorbeeld: wie heeft er ervaring met formatief toetsen via een specifieke applicatie?
2. Excellente ondersteuning
De effecten van een project waarbij ‘gesubsidieerd mooie dingen gerealiseerd kunnen worden’, zullen slechts een tijdelijk effect hebben. Als het project voorbij is en het budget op, doet iedereen weer hetzelfde als daarvoor. Beter is Blended Learning te verankeren in het basis kwalificatie onderwijs (BKO) waar veel onderwijsinstellingen momenteel mee bezig zijn. Samen met een klant creëerde Fundatis bijvoorbeeld een laagdrempelig platform met daarin korte e-learnings (van maximaal 5 minuten) voor docenten die iets willen leren over onder andere ‘gebruik van video’, ‘peer-feedback’, of ‘digitaal toetsen’.
3. Stimuleer en reken niet af
Stimuleer docenten hun onderwijs te vernieuwen. Essentieel is dat ze hier tijd voor krijgen en er ook ruim van tevoren mee starten. Veel instellingen werken met innovatiebudgetten. Deze budgetten zijn kleinschalig (500-1000 euro) en moeten laagdrempelig zijn. Doel hiervan is dat vooral ook nieuwe docenten zonder al te veel ervaring worden aangesproken.
Voorkom ook dat de docent achteraf spijt krijgt. Ervaring leert dat een werkvorm waarbij studenten bijvoorbeeld zelf een kennisclip moeten opnemen weliswaar grote didactische meerwaarde heeft (lees: positief effect op het leerresultaat), maar dat dit door studenten niet wordt gewaardeerd. Kortgezegd: verwacht hoge scores op de tentamens, maar geen hoge scores op de onderwijsevaluatie.
4. Omarm de veelzijdigheid onder centrale regie
Naast het Leermanagementsysteem heeft menig instelling nog vele applicaties die ook in het onderwijs worden gebruikt. Denk hierbij bijvoorbeeld aan software van uitgeverijen, toets-software, student response systemen zoals Mentimeter, GoSoapBox en annotatie software. Deze veelzijdigheid past bij Blended Learning en gaat ook niet meer weg. Er valt veel voor te zeggen om deze ontwikkelingen wel onder centrale regie te brengen. Centrale regie is nodig omdat er soms kosten mee gemoeid zijn, maar vooral vanwege privacy- en security-issues van met name gratis software. Zo bouwt Fundatis momenteel voor een instelling een bibliotheek met applicaties die goed en veilig te koppelen zijn aan het Leermanagementsysteem.
5. Zorg voor een mix van ICT en Didactiek
Blended Learning gaat over veel meer dan ICT alleen. ICT kan op haar beurt wel een positieve rol spelen. Allereerst door goede wifiverbindingen en mogelijkheden om je eigen laptop en apparatuur te gebruiken (bring your own device). Maar ook op meer subtiele manieren, door bijvoorbeeld laagdrempelige voorzieningen te bieden, zoals de mogelijkheid eenvoudige video opname apparatuur te lenen (in plaats van te huren). Bij één van onze klanten werkte Fundatis mee aan het realiseren van zogenaamde ‘Quick Studio’s’. Docenten kunnen hiermee zelf (of met een lichte vorm van begeleiding en instructie) per uur gebruik maken van een eenvoudige opnamefaciliteit. De instelling heeft ook professionele studio’s, maar die dienen een ander doel. Daarnaast zijn ze te duur voor het gebruik van bijvoorbeeld kennisclips.
Meer weten?
Wilt u advies over het invoeren van Blended Learning binnen uw organisatie, of wilt u er gewoon meer over weten? Neem dan contact op met Walter Groen, telefoon 06 344 888 48, mail: walter.groen@fundatis.nl
Download hier de: pdf